Cấu tạo thang máy bao gồm các bộ phận, chi tiết nào? Công dụng của từng bộ phận như thế nào?
Thang máy là thiết bị hỗ trợ người dùng di chuyển và không thể thiếu trong các tòa nhà cao tầng và hiện nay, thang máy dần trở nên phổ biến tại các gia đình. Nếu bạn đang muốn lắp đặt thang máy thì trước tiên hãy nắm được cấu tạo cơ bản của thang máy, để từ đó có cơ sở lựa chọn phương án lắp đặt thang máy phù hợp. Hãy tham khảo bài viết này của Thang Máy Taza Việt Nam nhé
Các bộ phận chính của thang máy
Nhắc đến thang máy, chắc chắn không thể không nhắc đến cấu tạo Hố PIT thang máy – Hố thang máy. Đây là phần không gian được thiết kế riêng để đặt thang máy. Thiết kế của hố thang máy phải phù hợp với kích thước thang máy. Hố thang máy được chia thành làm 3 bộ phận cơ bản với cấu tạo khác nhau:
- Hố PIT thang máy: Đây là bộ phận dưới cùng của cấu trúc thang máy, là phần hố âm được xây dựng sâu hơn so với mặt đất tầm khoảng 800mm – 1400mm tùy từng loại thang.
- Hố thang máy: Đây chính là khoảng không gian được tính theo phương thẳng đứng khoảng 2m2.
- Phòng máy: nằm trên cùng giếng thang máy, là nơi để hệ thống điều khiển thang máy (đối với thang có phòng máy).
Về cơ bản, cấu tạo thang máy gồm 7 bộ phận chính sau:
- Động cơ thang máy (Motor, máy kéo)
- Tủ điều khiển (gồm điều khiển tín hiệu, điều khiển động lực)
- Cabin, cửa cabin, cửa tầng
- Rail, cáp
- Thắng cơ
- Giảm chấn
- Đối trọng thang máy.
Tùy theo loại thang máy mà cấu tạo thang máy cũng sẽ khác nhau. Hiện nay, có hai loại thang máy: thang máy có phòng máy và thang máy không có phòng máy.
Cấu tạo thang máy có phòng máy
Với loại thang máy này, phòng máy được đặt ở trên cùng, có chứa máy kéo và tủ điện.
Cấu tạo thang máy có phòng máy
Cấu tạo của thang máy có phòng máy gồm các thành phần và chức năng như bảng dưới đây:
STT | Chi tiết | Chức năng |
1 | Bộ giảm chấn | Cực kỳ quan trọng trong hệ thống thang máy, giúp dừng thang máy hoặc đối trọng khi thang máy vận hành vượt quá mốc quy định |
2 | Cabin | Là không gian bên trong dùng để vận chuyển hàng khách hoặc hàng hóa |
3 | Khung cabin | Khung đỡ cabin |
4 | Xích bù trừ | Xích bù trừ khối lượng cáp tải |
5 | Tủ điện | Điều khiển hoạt động của thang máy |
6 | Đối trọng | Cân bằng khối lượng cabin |
7 | Bộ chống quá tốc | Giúp dừng cabin một cách tức thời trong trường hợp thang chạy quá tốc độ định mức |
8 | Cáp của bộ chống quá tốc | Bộ phận kích hoạt thắng cơ, giảm quá tốc |
9 | Puli căng cáp của bộ chống quá tốc | Tạo độ căng cho cáp của bộ chống quá tốc |
10 | Ray dẫn hướng | Hướng dẫn cabin chạy theo phương thẳng đứng |
11 | Shoe dẫn hướng | Dẫn hướng cabin chạy dọc theo ray dẫn hướng |
12 | Cáp tải | Cáp nối cabin để truyền lực dẫn động máy kéo đến cả cabin lẫn đối trọng |
13 | Bộ truyền cửa tầng | Thiết bị mở và đóng cửa tầng |
14 | Bộ báo tải | Xác định tải trọng cabin |
15 | Thắng cơ | Thiết bị dừng cabin nếu hộ phận chống quá tốc được kích hoạt |
16 | Puli treo cabin | Để treo cabin bằng cáp tải |
17 | Máy kéo | Tác dụng di chuyển cabin bằng cáp tải |
18 | Cáp hành trình | Cung cấp tín hiệu cũng như nguồn điện cho cabin |
Ưu nhược điểm của thang máy có phòng máy:
- Ưu điểm: Dễ dàng thao tác bảo hành, sửa chữa, bảo dưỡng thang máy vì loại thang máy này có phòng máy riêng.
- Nhược điểm: phát sinh thêm chi phí khi thiết kế phòng máy, không phù hợp với các tòa nhà có chiều cao bị hạn chế.
Cấu tạo thang máy không phòng máy
Đúng như tên gọi, đây là loại thang không dùng phòng máy và được sử dụng phổ biến, đặc biệt khi lắp đặt thang máy gia đình giá rẻ.
Cấu tạo thang máy không phòng máy:
STT | Chi tiết | Chức năng |
1 | Bộ giảm chấn | Cực kỳ quan trọng trong hệ thống thang máy, giúp dừng thang máy hoặc đối trọng khi thang máy vận hành vượt quá mốc quy định |
2 | Cabin | Là không gian bên trong dùng để vận chuyển hàng khách hoặc hàng hóa |
3 | Bộ truyền cửa cabin | Thiết bị mở và đóng cửa cabin |
4 | Khung an toàn trên đầu cabin | Đảm bảo an toàn cho kỹ thuật viên khi sửa chữa thang máy |
5 | Tủ điện | Điều khiển hoạt động vận hành của thang máy |
6 | Đối trọng | Cân bằng khối lượng cabin |
7 | Bao che đối trọng | Đảm bảo an toàn cho kỹ thuật viên không bị tiếp xúc với đối trọng khi kiểm tra hoặc sửa chữa hố thang |
8 | Bộ chống quá tốc | Giúp dừng cabin một cách tức thời trong trường hợp thang chạy quá tốc độ định mức |
9 | Cáp của bộ chống quá tốc | Cáp được nối với hệ thống chống quá tốc để kích hoạt thắng cơ |
10 | Puli căng cáp của bộ chống quá tốc | Tạo độ căng cho cáp của bộ chống quá tốc |
11 | Ray dẫn hướng | Hướng dẫn cho cabin di chuyển theo chiều thẳng đứng |
12 | Shoe dẫn hướng | Hướng cabin chạy dọc theo ray dẫn hướng |
13 | Hộp vận hành HIP | Vận hành khi thang máy bảo trì bảo dưỡng, lắp đặt phần trên cùng |
14 | Cáp tải | Truyền lực dẫn động máy kéo đến cabin lẫn đối trọng |
15 | Bộ truyền cửa tầng | Mở và đóng cửa tầng |
16 | Bộ báo tải | Xác định tải trọng cabin |
17 | Thắng cơ | Dừng cabin trong những trường hợp quá tốc độ |
18 | Máy kéo | Di chuyển cabin bằng cáp tải |
19 | Cáp hành trình | Cáp cung cấp tín hiệu, nguồn điện cho cabin |
Ưu nhược điểm của thang máy không phòng máy
Ưu điểm:
- Tiết kiệm diện tích và chi phí lắp đặt thang máy.
- Giải pháp cho các công trình hạn chế chiều cao.
Nhược điểm: Việc bảo trì, bảo dưỡng không thuận tiện bằng thang máy có phòng máy.
Tùy vào từng loại thang máy mà sẽ có những ưu nhược điểm riêng. Tùy theo đặc thù của công trình, nhu cầu sử dụng, khả năng tài chính mà bạn cân nhắc lựa chọn loại thang máy phù hợp.
>>> Xem thêm: Thang máy buồng kính
Cấu tạo và công dụng chi tiết từng thiết bị thang máy
- Động cơ thang máy (motor, máy kéo)
Động cơ thang máy thường được lắp ở trên đỉnh hoặc bên dưới thang máy. Với công trình chiều cao bị hạn chế thì có thể lắp ở phía bên dưới. Motor/ máy kéo có tác dụng dẫn động, giảm tốc, làm quay puli – kéo cabin lên, xuống.
Hệ thống phanh gắn trên motor kéo sẽ ảnh hưởng đến sự vận hành êm ái của quá trình dừng tầng và không phụ thuộc hoàn toàn vào cấu tạo thang máy. Thiết bị này có tác dụng giữ cabin dừng đúng tầng và chính xác. Phần đồng trục được gắn cùng động cơ và phần tang phanh giúp quá trình dừng tầng đúng vị trí.
Motor là một thiết bị vô cùng quan trọng trong của thang máy và các chủ đầu tư thường lựa chọn motor nhập khẩu của Mitsubishi (Thái Lan), Fuji (Nhật Bản), Montanari (Đức), Nippon ( Malaysia)…
- Tủ điều khiển
Là hệ thống điều khiển của thang máy được lập trình tự động để thang máy hoạt động trơn tru, không gặp sự cố.
Tủ điều khiển được lắp đặt tại phòng máy nằm trên cùng của cabin để đảm bảo an toàn và tính thẩm mỹ. Sử dụng hệ thống điều khiển giúp bạn thực hiện cùng lúc nhiều lệnh gọi tầng trong lúc dừng hoặc khi thang máy đang di chuyển.
Hệ thống điều khiển tạo giúp thang máy hoạt động với năng suất cao. Liên kết giữa các nút ấn tới hệ thống điều khiển, phát lệnh cho các thiết bị cơ học hoạt động nhịp nhàng. Bên cạnh đó, còn có hệ thống đèn tín hiệu ở cửa tầng và trong cabin để người dùng có thể biết được tình trạng hoạt động của thang.
- Cabin thang máy
Trong cấu tạo thang máy thì cabin thang máy – hay còn gọi là thùng thang, và thể hiện tính thẩm mỹ của toàn bộ thang máy. Bên trong cabin thang máy có thể trang trí thêm gương, đèn hay màn hình điện tử…
Cabin thang máy gồm một số thiết bị như:
- Đầu cửa cabin thang máy
- Khung cửa thang máy
- Khung bao cửa thang máy
- Cánh cửa thang máy
- Sill cửa thang máy
- Photocell cảm biến vật cản
- Khóa cửa an toàn
- Rail thang máy
Muốn thang máy di chuyển đúng hướng thì phải thiết kế ray dẫn đường dọc theo giếng thang máy, đảm bảo đối trọng của thang máy đúng và không bị lệch ra khỏi đường đi.
- Thắng cơ (Bộ giảm tốc)
Trong cấu tạo thang máy gia đình hay thang máy nói chung thì thiết bị khống chế vượt tốc hay phanh cơ khí (thắng cơ) là thiết bị bắt buộc phải có.
Để xử lý tình huống di chuyển quá nhanh của thang máy, bộ hạn chế tốc độ có công dụng chính là đảm bảo tốc độ thang máy luôn trong mức an toàn.
- Giảm chấn
Đôi khi đi thang máy sẽ có hiện tượng thang bị rung lắc nhẹ khi gần đến tầng cần dừng. Để khắc phục hiện tượng này thì việc lắp đặt thêm giảm chấn ở dưới thang máy có tác dụng dừng đỡ cabin giúp giảm sự rung lắc do dừng tầng của thang máy.
- Đối trọng thang máy
Đối trọng thang máy là thiết bị không thể thiếu trong thang máy sử dụng cáp kéo. Nguyên tắc hoạt động của thang máy là 1 bên đối trọng, một bên cabin, 2 bên phải cân bằng với nhau.
Đối trọng trong thang máy thường được làm bằng bê tông đúc kết hợp cùng vỏ bọc nhựa tạo nên mang tính thẩm mỹ cao.
>>> Xem thêm: Thang máy 350kg
Một số thiết bị, hệ thống an toàn trong thang máy
Thiết bị phần cơ khí:
- Cửa tầng: cửa tầng đóng mở được là do cửa cabin điều khiển
- Button tầng
- Hệ thống phanh cơ khí
- Hệ thống khung cơ khí bệ máy
- Hệ thống chuyển động cửa tầng và cửa cabin.
Phần điện của thang máy:
Phần điện bên trong của thang máy gia đình gồm:
- Cáp tín hiệu: Được đấu nối từ tủ điện bên trên phòng máy xuống hộp điều khiển được lắp đặt trên nóc cabin.
- Hộp điều khiển trên nóc cabin.
- Hệ thống thiết bị điện chiếu sáng cho hố thang máy.
- Hệ thống thiết bị giới hạn hành trình của thang máy đảm bảo an toàn cho thang.
Phần điện bên trên phòng máy gồm:
- Tủ điều khiển: điều khiển mọi hoạt động của thang máy như hệ thống relay, điều khiển tốc độ, contactor, các bo mạch trung gian, điều khiển tín hiệu.
- Hệ thống cứu hộ tự động: khi xảy ra sự cố hoặc mất điện đột ngột thì hệ thống này sẽ hoạt động để đưa thang máy về tầng thấp nhất, giúp người dùng thang máy có thể ra ngoài.
Trên đây là tổng hợp tất cả những thông tin liên quan đến cấu tạo thang máy mà Thang Máy Taza Việt Nam muốn chia sẻ đến bạn đọc. Để biết thêm thông tin chi tiết bạn có thể trực tiếp liên hệ với Taza để được tư vấn cụ thể nhất nhé!