64 thuật ngữ sử dụng trong lĩnh vực thang máy – Phần 1

Thang máy ngày càng trở nên phổ biến, không chỉ dừng lại ở thang máy tải khách ở các tòa nhà cao tầng mà Lắp đặt thang máy gia đình cũng được nhiều chủ đầu tư quan tâm. Dưới đây là một số thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực thang máy, giúp người dùng có cái nhìn tổng quan và hiểu rõ hơn về thang máy. Hãy cùng Thang Máy Taza Việt Nam tìm hiểu nhé! 

64 thuật ngữ sử dụng trong lĩnh vực thang máy - Phần 1
64 thuật ngữ sử dụng trong lĩnh vực thang máy
  1. Phòng máy (Machine room)

Phòng máy của thang máy thường nằm ngay trên đỉnh hố thang, nơi đặt máy kéo, các thiết bị điện và hệ thống điều khiển thang máy. Phòng máy thường sẽ có sàn được đổ bê tông và chiều cao từ 1800mm trở lên.

  1. Thang máy có phòng máy (MRA)

Hố thang được bố trí phòng đặt máy kéo trên đỉnh hố thang. Máy kéo được sử dụng cho thiết kế thang máy này có thể là loại có hộp số (Gearbox Machine) hoặc loại không hộp số (Gearless Machine), phụ thuộc vào kiểu truyền động và chiều cao phòng máy. 

  1. Thang máy không phòng máy (MRL)

Hố thang không bố trí phòng đặt máy kéo như dòng thang máy có phòng máy, điều này sẽ làm giảm chiều cao hố thang. Máy kéo được sử dụng trong thiết kế này là loại không hộp số, có thiết kế phụ thuộc vào kiểu truyền động và chiều cao đỉnh hố thang (OH).

  1. Máy kéo có hộp số (Gearbox Machine)

Gồm 2 phần: động cơ và hộp số. Máy kéo có hộp số chỉ có thể sử dụng cho hố thang có phòng máy. Loại máy kéo này vận hành ồn hơn, chi phí bảo dưỡng cao, tiêu thụ năng lượng lớn hơn so với máy kéo không hộp số. Tuy nhiên, giá thành của loại máy kéo này thấp hơn loại máy kéo không hộp số.

  1. Máy kéo không hộp số (Gearless Machine)

Là loại máy kéo chỉ có động cơ đồng bộ sử dụng nam châm vĩnh cửu, không có hộp số. Loại máy kéo này sử dụng cho cả thang máy có phòng máy và thang máy không phòng máy, với mọi tốc độ từ thấp đến cao. Máy kéo không hộp số vận hành êm ái, chi phí bảo dưỡng thấp, tiêu thụ năng lượng thấp nhưng có giá thành cao hơn máy kéo có hộp số.

3 Yếu tố quyết định chất lượng lắp đặt thang máy
Ưu điểm của động cơ không hộp số

>>> Xem thêm: Thang máy 450kg

  1. Hố thang/Giếng thang (Hoistway)

Hố thang hay còn gọi là giếng thang: là khoảng không gian dành cho thang máy di chuyển.

Bao gồm 3 phần:

– Đỉnh hố thang – Over Head (OH): Được tính từ sàn tầng trên cùng đến đỉnh hố, thường giới hạn bởi sàn phòng máy.

– Hố âm (PIT): Phần đáy của hố thang tính từ sàn tầng thấp nhất; tạo không gian an toàn cho khung cabin khi thang máy di chuyển đến tầng thấp nhất.

– Khoảng di chuyển (Travel): Khoảng cách di chuyển của cabin tính từ sàn tầng thấp nhất đến sàn tầng cao nhất.

  1. Buồng thang (Cabin)

Cabin – hay còn gọi là “Buồng” bên trong hố thang, là phần giới hạn dùng cho người sử dụng thang máy để di chuyển.

  1. Vách cabin (Car walls)

Các tấm vách giới hạn an toàn cho người sử dụng, được gắn xung quanh cabin; thường được làm bằng các vật liệu đa dạng như inox, kính cường lực – Thang máy kính, gỗ,…

  1. Sàn cabin (Floor)

Sàn cabin là nơi hành khách trực tiếp đặt chân vào khi sử dụng thang máy. Vật liệu sàn cabin cũng khá đa dạng: đá thiên nhiên, đá marble, tấm nhựa PVC, thép tấm chống trượt,…

  1. Trần cabin (Ceiling)

Được bố trí phía dưới nóc cabin, tạo thẩm mỹ cho cabin và được lắp đặt hệ thống chiếu sáng và quạt làm mát. Vật liệu sử dụng cho trần có thể là tôn kẽm sơn, inox, nhựa, gỗ…

  1. Tay vịn (Handrail)

Là bộ phận thường được gắn vào các vách cabin nhằm hỗ trợ người sử dụng đứng vững, chắc chắn trong quá trình cabin di chuyển.

  1. Bảng điều khiển cabin (COP)

Là thiết bị lắp trong cabin thang máy, bố trí các thành phần để người dùng theo dõi và sử dụng các chức năng trong cabin, bao gồm: đèn hiển thị vị trí tầng và chiều di chuyển, nút nhấn chọn tầng, nút đóng và mở cửa cabin, nút báo động, hệ thống liên lạc với bên ngoài. Một số bảng điều khiển cabin còn có thêm các nút nhấn cho các chức năng khác như ưu tiên cabin, bảo trì thang máy, tách nhóm thang,…  

Tư vấn lựa chọn nội thất thang máy chất lượng và thẩm mỹ
Lựa chọn bảng điều khiển thang máy
  • Nút chọn tầng

Nút đánh số tầng trên bảng điều khiển cabin dùng để chọn tầng cần di chuyển đến. Sau khi nhấn thì đèn nút nhấn sẽ phát sáng, lệnh gọi sẽ được đăng ký, thang sẽ di chuyển đến tầng đã chọn.

  • Nút đóng cửa

Nút đóng cửa được bố trí trên bảng điều khiển cabin cho phép đóng nhanh cửa thang máy, thường được dùng khi muốn đóng cửa lại trước khi cửa được tự động đóng lại

  • Nút mở cửa – giữ cửa

Nút nhấn bố trí trên bảng điều khiển cabin cho phép mở cửa hoặc giữ cửa mở, thường dùng khi giữ cho cửa mở lại khi cửa đang đóng vào. 

  1. Hộp gọi tầng (LOP)

Hộp gọi tầng gồm nút nhấn với mũi tên lên/xuống, đèn hiển thị tầng và chiều di chuyển. Người dùng nhấn nút mũi tên lên khi muốn đi lên, nút mũi tên xuống khi muốn đi xuống.

  1. Bộ truyền động cửa tầng (Door Device)

Là thiết bị truyền động đóng và mở cửa tầng, được gắn vào đà cửa tầng, và được kết nối với bộ truyền động cửa cabin qua cơ cấu cơ khí. Các cánh cửa tầng sẽ được gắn vào bộ truyền động cửa tầng. Có 02 loại truyền động cửa tầng: Mở cửa từ trung tâm và mở cửa từ một bên.

  1. Bộ truyền động cửa cabin (Door Operator)

Là thiết bị truyền động đóng và mở cửa tự động được gắn lên trên đầu cabin, gồm cơ cấu truyền động, động cơ và biến tần; được điều khiển bởi hệ thống điều khiển chính. Cánh cửa cabin sẽ được gắn vào bộ truyền động cửa cabin. Có 02 loại truyền động cửa cabin: Mở cửa từ trung tâm và mở cửa từ một bên.

  1. Trán cửa (Transom)

Tấm thép hoặc inox được ốp ngay phía trên khung bao cửa tầng nhằm tạo thẩm mỹ cho cửa thang máy. 

  1. Khung bao cửa tầng (Door Jamb)

Khung thép hoặc Inox được lắp vào xung quanh cửa tầng tạo thành khung cửa tầng. Có hai loại: Khung bao cửa tầng bản rộng và khung bao cửa tầng bản hẹp. 

  1. Tủ điều khiển thang máy (Main control cabinet – MCB)

Hay còn gọi là tủ điện – điều khiển toàn bộ các hoạt động của thang máy; bao gồm bộ điều khiển PLC (programming logic control) hay Vi mạch điều khiển tín hiệu, biến tần, contactor, rơ-le, bộ nguồn,…được lắp tại phòng máy hoặc tầng trên cùng.

tủ điện thang máy
Tủ điện thang máy

>>> Xem thêm: Thang máy gia đình 350kg

  1. Bộ điều khiển thang máy (Controller)

Các bo mạch điện tử gồm CPU và các linh kiện điện tử khác, hệ điều hành và chương trình cài đặt sẵn. Bộ điều khiển thang máy thực hiện các chức năng điều khiển hoạt động thang máy, kiểm soát thiết bị ngoại vi như máy kéo, biến tần, hệ thống truyền động cửa, hệ thống an toàn.

  1. Tủ đầu cabin (Inspection box)

Tủ điều khiển được gắn trên nóc cabin, dùng cho việc lắp đặt và bảo trì thang máy.

  1. Bộ cứu hộ tự động (ARD)

Là thiết bị quan trọng trong hệ thống thang máy, giúp đảm bảo an toàn cho người sử dụng khi xảy ra sự cố mất điện. Bộ cứu hộ tự động (ARD) bao gồm mạch điều khiển, mạch sạc điện, ắc-quy hoặc UPS dùng cho việc kích hoạt tự động để đưa cabin về tầng gần nhất cho hành khách thoát ra ngoài khi mất điện.

  1. Truyền 1:1

Là kiểu truyền cáp trong đó tốc độ cabin và tốc độ cáp bằng nhau.

  1. Truyền 2:1

Là kiểu truyền cáp trong đó tốc độ cabin bằng ½ tốc độ cáp. 

  1. Chuông báo (Alarm bell)

Dùng để gọi người trợ giúp từ bên ngoài bằng cách nhấn nút Alarm.

Nút Alarm đước bố trí trên bảng điều khiển cabin để kích hoạt chuông báo. Ngoài ra nút Alarm còn có thể đặt tại các vị trí như nóc cabin, hố pit, phòng máy

  1. Bảng điều khiển cabin phụ (ACOP)

Bảng điều khiển cabin thứ hai, thường chỉ có nút chọn tầng. Bảng này có thể dùng cho cabin có 2 cửa ra, thang máy bệnh viện, Thang máy tải hàng, thang máy dùng cho người khuyết tật…

  1. Bát/Bracket

Tấm thép, có góc, dầm dùng để lắp ray vào vách hố thang.

  1. Phanh/thắng (Brake)

Thiết bị an toàn cơ – điện dùng để ngăn cabin di chuyển khi đang về đến tầng và khi máy kéo bị ngắt điện nguồn tự động bởi bộ điều khiển.

  1. Bộ giảm chấn (Buffer)

Thiết bị an toàn cho việc dừng cabin hay đối trọng trong khoảng giới hạn cho phép và giảm nhẹ lực tác động cho cabin lên hố pit trong trường hợp khẩn cấp.

  1. Bỏ qua tầng (Bypass)

Cho phép bỏ qua những tầng đã đăng ký khi cabin đã đạt giới hạn tải mong muốn.

  1. Chuông đến tầng (Gong)

Thiết bị sẽ phát tiếng báo để báo cabin đang đến tầng mong muốn.

  1. Hủy chọn tầng

Chức năng này nhằm hủy bỏ các lệnh gọi thừa hoặc muốn thay đổi hành trình. Việc nhấn 2 lần cho nút tầng đã chọn trước đó sẽ xóa nó trong bộ nhớ của bộ điều khiển, và tầng bị hủy sẽ bị bỏ qua. Chức năng này rất hữu ích cho thang máy chung cư, tòa nhà có nhiều tầng và có nhiều trẻ em. 

  1. Đèn khẩn cấp trong cabin

Đèn chiếu sáng bằng nguồn acquy dự trữ sẽ được duy trì khi thang máy bị mất điện nguồn hoặc hỏng nguồn cung cấp.

Xem thêm: